دکتر مهدی زارع، محمد پور محمد شاهوار
دو زمينلرزه پي در پي اولي در ساعت ۱۶:۵۳با بزرگاي ۶.۲ در فاصله ۲۳ كيلومتري غرب اهر (شکل1) و دومي در ساعت ۱۷:۰۴ با بزرگاي ۶.۱ در ۳۰ كيلومتري اهر در حدود ۵۰ كيلومتري شمال شرق تبريز موجب خسارت و هراس مردم در پهنه رومركزي در استان آذربايجان شرقي شد. اين زلزله ها با ژرفاي كانوني حدود ۱۰كيلومتر و سازوكار امتدادلغز بوده اند (شکل 2) و تا سه ساعت و نيم بعد از لرزه دوم ۱۷ پسلرزه با بزرگاي بين۳ تا ۵ در شبكه لرزه نگاري باند پهن پژوهشگاه در محدوده رو مركزي – حدفاصل اهر و ورزقان – رخ داده است. خسارتهاي جاني اوليه به تلفات بيش از 180 نفر و خرابي در روستاهاي پهنه رومركزي و همچنين خسارت و مجروح شدن بیش از 1500 نفر مردم در اهر و ورزقان و همچينين هریس و استقرار در محدوده هواي باز در شهر هاي مذكور و همچنين شهر تبريز بوده است. بیشترین تلفات انسانی از روستاهای گوردره و دبنو از توابع شهرستان اهر و روستای ورزقان و هریس گزارش شده است.
همچنین این زمینلرزه در شهرهای تبریز،مرند، بستان اباد، صومعهسرا، اردبیل، بوکان، آستارا، خوی، سلماس، پارس آباد مغان، شبستر، مشکین شهر، سلماس، رشت، مهاباد، بناب، ارومیه، ممقان، هادیشهر، بوکان، مراغه، میانه، میاندوآب احساس شده است.
با توجه به گزارشات رسیده شدت این زمینلرزهها در محدوده رومرکز زمینلرزه حدود VIII در مقیاس مرکالی اصلاح شده برآورد میگرد. شکل 3 و 4 نقشههای لرزش را برای شدت و شتاب تخمینی برای منطقه نشان میدهد. عکسهای خرابی های ناشی از زلزله نشان از حجم وسیع خرابی سازه های قدیمی و بنایی در محدوده رومرکز دارد(شکلهای 5و6و7).
شکل 1: محل رومرکز رویداد به همراه کانون زمینلرزههای رخداده در این منطقه
شکل 2: مکانیزمهای گزارش شده توسط مراکز مختلف جهانی
شکل 3: نقشه همشدت جنبش زمین برای زمینلرزه
شکل 4 :نقشه همشدت شتاب
شکل5:تصویر هوایی خبرگزاری فارس از مناطق زلزلهزده شمال غرب کشور
شکل6:تصویر هوایی خبرگزاری فارس از مناطق زلزلهزده شمال غرب کشور
شکل 7:مردم زلزلهزدهی روستای ورزقان – آذربایجان شرقی